2020-11-05

Czy jednoosobowy przedsiębiorca może być traktowany jak konsument?

Jak to nierzadko w prawie bywa odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: wszystko zależy od okoliczności sprawy.

Dlaczego o tym piszę? Otóż, z początkiem 2021 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Jej regulacje wprost przyznają osobom fizycznym prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą ochronę prawną swoistą dla konsumentów, przy czym dotyczyć to będzie tylko wybranych stosunków prawnych. To oczywiście tylko jeden z wielu skutków nowelizacji, gdyż - zgodnie z ambitną nazwą - przedmiotowa ustawa przeorała kilkadziesiąt różnych aktów prawnych.

Wracając do tytułowego pytania. Dotychczas zasadą było, że jednoosobowy przedsiębiorca jest uznawany za profesjonalnego uczestnika obrotu gospodarczego. Wg nowych przepisów zmieni się to, gdy z treści umowy wynikać będzie, że nie posiada ona (umowa) dla tego przedsiębiorcy charakteru zawodowego. Zgodnie z ustawą na taki charakter umowy wskazywać może w szczególności przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej udostępniony na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Regulacja dopuszcza wprawdzie inne kryteria, jednak żadnych wprost nie wskazuje. Trudno zatem przesądzić, czy o zawodowym charakterze umowy rozstrzygać będzie typ umowy (leasing, dostawa), czy też bardziej jej przedmiot (związany z przedmiotem działalności albo szerzej z daną branżą).

Jakie uprawnienia konsumenckie mogą przysługiwać jednoosobowemu przedsiębiorcy? 

- roszczenia ze sprzedaży konsumenckiej (art. 576¹ do art. 576⁴ k.c.), 

- niedozwolone postanowienia umowne (tzw. klauzule abuzywne) - art. 3851 do art. 3853 k.c.,  

- "konsumenckie" przepisy o rękojmi za wady, za wyjątkiem art. 558 §1 zd. 2 k.c. 

Jakie są skutki regulacji? Nowe przepisy wywołają m. in. konieczność weryfikacji treści:

- przedmiotu działalności przedsiębiorcy uwidocznionego w CEiDG,

- zasad rozpatrywania reklamacji,

- ogólnych warunków umów, regulaminów sklepów internetowych i regulaminów świadczenia usług drogą elektroniczną.

Zapraszam do kontaktu jeśli mają Państwo potrzebę uzyskania pogłębionych informacji dotyczących szczegółowych konsekwencji obowiązywania w/w przepisów.    

Łukasz Fonfara

radca prawny

Autor ma kilkunastoletnią praktykę w zakresie bieżącej obsługi prawnej przedsiębiorców.

Żadnej z informacji zawartych w witrynie nie należy traktować jako porady prawnej ani oferty świadczenia usług prawniczych, o czym więcej w zakładce „Polityka prywatności i zastrzeżenia prawne”.